Blog

 

Nowoczesne technologie w edukacji zdecydowanie wzbogacają warsztat pracy nauczyciela i otwierają przed uczniami zupełnie nowe możliwości nauki. Jednym z takich innowacyjnych narzędzi, które miałam okazję testować, jest interaktywna podłoga SmartFloor. Dzięki niej moje zajęcia z języka angielskiego stały się bardziej urozmaicone i angażujące, co znacznie wpłynęło na aktywność uczniów. Praca z podłogą interaktywną pozwoliła mi odkrywać zupełnie nowe sposoby pracy z uczniami, a także zainspirowała mnie do tworzenia własnych aktywności i zintegrowania ich z niektórymi aplikacjami narzędzia SmartFloor. Nie zabrakło również momentów refleksji oraz nauki na błędach, które stały się ważną częścią tego procesu.

W niniejszym tekście chciałabym podzielić się swoimi doświadczeniami, inspiracjami oraz wyzwaniami, które towarzyszyły mi podczas pracy z tym narzędziem. Tekst podzieliłam na dwie części - prezentację najczęściej używanych przeze mnie aplikacji oraz przemyślenia, wskazówki i wnioski do dalszej pracy.

 

I. Aplikacje

Moje doświadczenia z podłogą SmartFloor dotyczą głównie pracy z uczniami w klasach 1-4, jednak część aplikacji stosowałam w klasach starszych, a także podczas zajęć indywidualnych. Poniżej zamieszczam opis kilkunastu aplikacji, z których chętnie korzystam w swojej pracy, wraz z opisem przebiegu działań. Do wybranych ćwiczeń podstawowych, które już same w sobie stanowią skuteczne narzędzie utrwalania treści dydaktycznych, dodałam propozycje zadań opcjonalnych. Stanowią one podsumowanie aktywności realizowanych z wykorzystaniem SmartFloor, a jednocześnie mogą posłużyć do rozwinięcia i rozszerzenia materiału zawartego w aplikacjach.

 

Lilies Letters (pakiet Red Bus)

Obszar językowy: literowanie

Przebieg:

Uczniowie stoją w rzędzie i każdy z nich kolejno wskakuje na liście z literami wskazanymi w wyrazie. Pozostali uczniowie obserwują jego działanie i kiedy uczeń wskakuje na daną literę alfabetu, a lektor głośno ją wypowiada, wszyscy wspólnie powtarzają literę. Na koniec każdego wyrazu nauczyciel prosi uczniów o podanie znaczenia w języku polskim. W grupie bardziej zaawansowanej (kl. 3-4) i w zależności od czasu, chętni uczniowie po każdym wyrazie samodzielnie go literują.

Ćwiczenia opcjonalne:

Uczniowie wracają na swoje miejsca, a nauczyciel dzieli klasę na grupy. Zadaniem każdej grupy jest zapisanie na kartce wszystkich słów, które pojawiły się w ćwiczeniu. Wygrywa zespół, który zapamiętał ich najwięcej. Inną opcją jest dyktando – nauczyciel literuje wyrazy, które pojawiły się w ćwiczeniu z podłogą, a uczniowie zapisują je w zeszytach.

 

Hop On (pakiet Red Bus)

Obszar językowy: liczebniki główne od 1 do 20.

Przebieg:

Uczniowie ustawiają się w rzędzie i po kolei dopasowują zapis cyfrowy liczebnika z biletu pasażera do jego formy słownej, która znajduje się na nadjeżdżającym autobusie. Reszta klasy głośno powtarza liczebnik za lektorem.

W wersji alternatywnej ćwiczenia dźwięk jest wyciszony – uczeń samodzielnie odczytuje wyraz z autobusu i wskazuje odpowiadający mu liczebnik.

 

Shop (pakiet Red Bus)

Obszary językowe: produkty żywnościowe, liczebniki główne, komunikacja w sklepie, rzeczowniki policzalne i niepoliczalne.

Przebieg:

Uczniowie ustawiają się w rzędzie i kolejno wskakują na produkt, o który poprosił klient. Wskakując na odpowiedni obrazek głośno powtarzają nazwę produktu. Następnie wybierają odpowiednią monetę, aby zapłacić. Po wykonaniu zadania uczeń przechodzi na koniec kolejki.

Ćwiczenie opcjonalne:

Przed przystąpieniem do ćwiczenia, nauczyciel rysuje na tablicy ogromny koszyk. Każdy uczeń wykonując ćwiczenie na podłodze interaktywnej zapamiętuje produkt, który “kupił”, a następnie podchodzi do tablicy i rysuje ten produkt w koszyku. Po zakończeniu pracy ze SmartFloor uczniowie wracają na swoje miejsca i następuje podsumowanie zakupów.

Nauczyciel zadaje pytania typu “How many/ how much...?”, “Is/are there any…in the basket?” lub formułuje zdania “There is / isn’t/ are / aren’t … in the basket.”, a uczniowie decydują czy zdania te są prawdziwe czy fałszywe. W bardziej zaawansowanej grupie zamiast rysować produkty w koszyku uczniowie mogą zapisywać ich nazwy, zwracając uwagę na poprawną pisownię.

 

Wardrobe (pakiet Red Bus)

Obszary językowe: kolory, części garderoby.

Przebieg:

Uczniowie ustawiają się w rzędzie. Każdy uczeń odczytuje głośno potrzebną część garderoby, a następnie dopasowuje odpowiedni obrazek i przechodzi na koniec kolejki. Podczas zadania wszyscy uczniowie głośno powtarzają po lektorze wypowiedziane wyrażenia.

Ćwiczenie opcjonalne:

W bardziej zaawansowanej grupie, po dopasowaniu elementów garderoby, każdy uczeń podchodzi do tablicy, aby zapisać nazwę ubrania wraz z jego kolorem. Po zakończeniu tej części, uczniowie w zeszytach rysują postać króla lub królowej, wykorzystując elementy garderoby zapisane na tablicy (nauczyciel określa, ile wyrażeń należy uwzględnić w rysunku). Następnie uczniowie opisują swoje prace ustnie lub pisemnie, używając zwrotów takich jak: The King is wearing… lub The Queen is wearing….

 

English Breakfast (pakiet Red Bus)

Obszary językowe: żywność, liczebniki główne, liczba mnoga rzeczowników, rzeczowniki policzalne i niepoliczalne.

Przebieg:

Uczniowie ustawiają się w rzędzie i pojedynczo podchodzą do podłogi, odczytują z listy produkty, a następnie przeskakują po planszy, tak, aby zebrać je w odpowiedniej ilości. Uczeń, który wykonuje zadanie głośno liczy zebrane przez siebie produkty. W grupie bardziej zaawansowanej, przed przystąpieniem do zadania nauczyciel pyta uczniów jak tworzymy liczbę mnogą rzeczowników, a także zwraca uwagę na rzeczownik “fish”. Następnie uczeń wykonujący zadanie powtarza liczbę wraz z rzeczownikiem np. “One lemon, two lemons.., “. W tej opcji ćwiczenia głos lektora powinien być wyłączony.

Ćwiczenie opcjonalne:

Przed rozpoczęciem zadania z wykorzystaniem podłogi nauczyciel wyjaśnia uczniom, że wspólnie przygotują śniadanie dla dużej liczby osób, co wymaga zebrania wielu składników, a następnie zapisuje na tablicy wyrażenie „Shopping list”. Uczniowie wykonują zadanie na podłodze interaktywnej jak opisano powyżej, jednak po zebraniu produktów każdy z nich podchodzi do tablicy i rysuje swoje produkty w ilościach odpowiadających tym wskazanym na podłodze.

Po zakończeniu pracy z podłogą uczniowie wracają na swoje miejsca, a nauczyciel przeprowadza podsumowanie, zadając pytania takie jak: „How many … do we need?” lub „Do we need any …?”. Nauczyciel zadaje pytania dotyczące, narysowanych rzeczowników i zwraca uwagę na to, jak w jaki sposób określono ilość rzeczowników niepoliczalnych (slices of ..., heads of ..., itp.).

Następnie, uczniowie zapisują w zeszytach pod nagłówkiem „Shopping list” listę produktów wraz z ich ilościami, zwracając uwagę na poprawny zapis rzeczowników w liczbie mnogiej.

Na koniec porównują swoje notatki w parach lub w ramach pracy całej klasy.

 

Bulid the Bridge (pakiet Red Bus)

Obszary językowe: literowanie, elementy wiedzy o Wielkiej Brytanii.

Przebieg:

Przed przystąpieniem do zadania po raz pierwszy, nauczyciel zwraca uwagę na wyświetlony na planszy most - Tower Bridge i podaje kilka faktów dotyczących budowli (np. gdzie się znajduje, jak działa). Uczniowie pojedynczo podchodzą do ekranu i układają wyrazy z pojawiających się liter. Każdy uczeń głośno odczytuje wyraz, który ułożył. Zadanie można przeprowadzić z wyłączonym dźwiękiem, wtedy uczniowie literują wyraz, a następnie odczytują go w całości.

 

Colouring Book (pakiet Red Bus)

Obszar językowy: kolory.

Przebieg:

Uczniowie pojedynczo podchodzą do ekranu i każdy z nich dopasowuje jeden kolor. W wersji rozszerzonej zadania, każdy uczeń zapamiętuje kolor, który dopasował. Po zakończeniu zadania nauczyciel wymienia kolory, a uczeń, który słyszy swój kolor podnosi rękę. Następnie uczniowie głośno wypowiadają swoje kolory.

 

Rain (pakiet Red Bus)

Obszary językowe: słownictwo ogólne, pisownia wybranych wyrazów.

Przebieg:

Uczniowie ustawiają się w rzędzie i każdy z nich “łapie” deszcz z chmurki odpowiadającej pojawiającemu się wyrazowi.

Ćwiczenie opcjonalne:

Nauczyciel rysuje na tablicy ogromną chmurę. Podczas zadania z podłogą każdy uczeń zapamiętuje wyraz, który dopasowuje, a następnie podchodzi do tablicy i zapisuje go w chmurze. Po zakończeniu zadania następuje podsumowanie: wspólne sprawdzenie czy wszystkie wyrazy zostały zapisane poprawnie.

 

Mechaniczny Labirynt - (pakiet Robot Bot)

Obszary językowe: dowolne zagadnienie gramatyczne lub leksykalne; logiczne myślenie i elementy programowania.

Przebieg:

• Wersja dedykowana aplikacji:
  Ekran jest podzielony, uczniowie tworzą dwie grupy. Zadaniem każdej z nich jest doprowadzenie robota do wyjścia zbierając wszystkie śrubki rozmieszczone w labiryncie.
  Jedna osoba programuje jedna sekwencję ruchów, klika ikonkę “play”, po czym przekazuje pisak kolejnej osobie z drużyny, aż do zakończenia zadania.
• Wersja z językową treścią dydaktyczną:
  Nauczyciel wcześniej przygotowuje kartoniki z dowolną treścią i umieszcza je (treścią do dołu) na planszach podłogi w miejscach, gdzie wyświetlone są śrubki. Uczeń, który zbierze wirtualna śrubkę, zabiera kartonik. Na kartonikach mogą znajdować się m.in:
  • Litery - drużyna po wykonaniu zadania układa z nich wyraz i podaje jego znaczenie lub układa jak największą ilość słów z zebranych liter.
  • Słowa - drużyna tłumaczy każdy wyraz na język polski lub w starszych klasach -formułuje jego definicję.
  • Obrazki - drużyna musi nazwać/opisać zebrane ilustracje. Obrazki, w szczególności te przedstawiające czynności, mogą posłużyć do utrwalania dowolnych struktur gramatycznych.
  • Rozcięte zdania - drużyna układa zdanie i tłumaczy je na język polski i/ lub buduje na jego podstawie zdania alternatywne.
  • Fragmenty tekstu – uczniowie układają je w odpowiedniej kolejności.
  • Zagadki w języku angielskim.

 

Don’t Wake Up The Queen (pakiet Red Bus)

Obszar językowy: elementy wiedzy o Wielkiej Brytanii, przerwa śródlekcyjna.

Przebieg:

Przed rozpoczęciem zadania nauczyciel zadaje uczniom pytania dotyczące Królowej Elżbiety II (np. ile lat rządziła, gdzie mieszkała, jak długo żyła, itp.), a następnie opowiada ciekawostkę o zamiłowaniu Królowej do psów, które wraz z jej podobizną pojawiają się na planszy.

Następnie klasa przystępuje do zadania – tym razem wszyscy współdziałają jako jedna drużyna. Uczniowie dwójkami wbiegają na planszę i wskakują na pojawiające się budziki, tak, aby nie dopuścić ich do Królowej. W równych odstępach czasu nauczyciel woła “Switch!” lub “Change!”, co jest sygnałem do wejścia na planszę kolejnej pary. Zadania uważa się za ukończone kiedy wszystkie pary przeszły przez planszę, a Królowa ani razu się nie obudziła. Aby zadanie nie przeciągało się zbyt długo, można na początku ustalić liczbę tzw. “szans” czyli możliwości popełnienia błędu bez konsekwencji.

Uwagi:

Ze względu na tempo zadania i towarzyszące mu emocje, przed jego rozpoczęciem należy wyraźnie ustalić kierunek wchodzenia na planszę oraz schodzenia z niej, aby uniknąć zderzeń czy uszkodzenia sprzętu.

 

Bieg Przez Płotki (pakiet Mali Odkrywcy)

Przerwa śródlekcyjna - zaspokojenie potrzeby ruchu.

Przebieg:

Uczniowie tworzą pary i ustawiają się na starcie bieżni. Ich zadaniem jest jak najszybsze pokonanie płotków i dotarcie do mety. Po ukończeniu biegu każda para zapamiętuje lub zapisuje na tablicy uzyskany czas. Zwycięża para, która osiągnie najlepszy wynik, czyli najkrótszy czas. Przed pierwszym biegiem warto porozmawiać z dziećmi o

Rozmowy z uczniami. Po zakończeniu zajęć pytałam uczniów o ich odczucia. Zbieranie ich opinii pozwalało mi zrozumieć, co działa dobrze, a co wymaga modyfikacji. Wskazówki od uczniów były nie tylko inspiracją dla mnie, ale również uczyły ich samodzielności i krytycznego spojrzenia na organizację zajęć. Na przykład, uczniowie często zauważali, że przeszkadza im zbyt głośna atmosfera w klasie lub podpowiedzi kolegów, które ograniczały indywidualną pracę. Podczas kolejnych zajęć mogłam się odnieść do tej sytuacji, aby również uczniowie podjęli pracę nad sobą.

Konsultacje z innymi nauczycielami. Dzielenie się doświadczeniami z innymi nauczycielami oraz konsultacje, zwłaszcza w zakresie zarządzania grup i organizacji pracy, pozwoliły mi spojrzeć na swoje działania z nowej perspektywy. Lekcje otwarte, w których uczestniczyli inni nauczyciele, były również wartościowym doświadczeniem. Pozwoliły mi zwrócić uwagę na kwestie, które wcześniej mogłam przeoczyć. Dzięki poszukiwaniu rozwiązań oraz uwzględnianiu opinii uczniów i nauczycieli, mogłam nie tylko poprawić jakość zajęć, ale również wprowadzać bardziej angażujące i efektywne metody pracy. Jednak nie każda lekcja kończy się pełnym sukcesem, a stosowane metody nie zawsze sprawdzają się w każdej grupie. Wpływ na efektywność zajęć mają między innymi takie czynniki, jak wiek dzieci, ich charakter, nastrój w danym dniu, a także liczebność grupy, którą uważam za największe wyzwanie.

Liczna grupa:

Praca z liczną grupą podczas korzystania z podłogi interaktywnej stanowi jedno z większych wyzwań. Choć narzędzie oferuje aplikacje umożliwiające pracę na dzielonym ekranie, wiele aktywności jest projektowanych z myślą o wspólnej pracy całej grupy. Taka organizacja wymaga szczególnej uwagi, aby zapewnić wszystkim uczniom możliwość aktywnego uczestnictwa, a jednocześnie zachować porządek i efektywność zajęć.

Planując zajęcia z liczną grupą należy zastanowić się, jaki ma być cel użycia podłogi SmartFloor w czasie lekcji. Jeśli ilość zadań z podłogą ogranicza się do jednego czy dwóch, a ich celem jest wprowadzenie tematu czy przerwa śródlekcyjna, liczebność grupy nie stanowi większego problemu. Jednak, jeśli większość lekcji jest przeznaczona na pracę z podłogą, zarządzanie liczną grupą wymaga odpowiednich strategii.

• Dzielony ekran. Ten sposób pracy pozwala na aktywny udział większej liczby uczniów w tym samym czasie, jednak nie wszystkie aplikacje są przystosowane do pracy w tym trybie.
• Podział zadań w grupie. W niektórych aktywnościach można przydzielić (lub wylosować) uczniom role, takie jak kapitan, pomocnik czy obserwator co ułatwi organizację pracy i da uczniom poczucie odpowiedzialności.
• Smartfloor jako jedna ze stacji zadaniowych. Praca grup w rotacyjnym trybie stacji zadaniowych (np. SmartFloor, tablica interaktywna, karta pracy) stwarza warunki do maksymalnego wykorzystania czasu lekcji na pracę przez uczniów i zwiększa ich zaangażowanie. Jest to rozwiązanie, które stosuję najczęściej i sprawdza się w większości grup, choć wymaga więcej przygotowań, sprawnego zarządzania czasem, a w najmłodszych liczebnych klasach pomocy drugiego nauczyciela/asystenta, aby osiągnąć założone cele lekcji.
• Strefy pracy i odpoczynku. Nauczyciel może wyznaczyć zajęcia dla uczniów oczekujących na swoją kolej pracy z podłogą. Celem jest umożliwienie nauczycielowi skoncentrowania się na pracy z uczniami korzystającymi z podłogi interaktywnej, bez konieczności dodatkowego angażowania się w strefę odpoczynku. Zajęcia powinny być spokojne i niewymagające intensywnego nadzoru nauczyciela, ani też specyficznych umiejętności ucznia i nie wzbudzające nadmiernych emocji, aby uniknąć hałasu i zamieszania (np. układanki, proste quizy czy krzyżówki, kolorowanki, kodowanie, itp.).
• Strategie utrzymania porządku. Wcześniejsze wprowadzenie zasad, do których można się odwołać podczas zajęć, proste i zrozumiałe instrukcje, a także odpowiednie zarządzanie kolejnością i czasem pozwolą uniknąć chaosu i nieporozumień.

SmartFloorowy kodeks klasowy:

Pierwsze zajęcia z użyciem podłogi SmartFloor w danej grupie zwykle rozpoczynam od wspólnego ustalenia zasad zachowania i postępowania. Jednak w miarę kontynuacji zajęć pojawiają się nowe sytuacje, które wskazują na potrzebę refleksji i rozszerzenia klasowego kodeksu o dodatkowe, istotne elementy.

Jakie aspekty warto omówić z uczniami podczas pierwszych zajęć?

• Ogólne zasady działania urządzenia (jak działa system projekcji i detekcji ruchu, jakich gestów i ruchów wymaga jego obsługa).
• Zasady bezpieczeństwa i ochrony sprzętu (konieczność zachowania ostrożności wokół elementów technicznych, zakaz stawania na elementach urządzenia takich jak projektor czy przewody, zakaz używania przedmiotów mogących uszkodzić podłogę).
• Wyznaczenie obszaru, w którym uczniowie mogą przebywać kiedy nie wykonują zadania, aby nie rozpraszać wykonujących zadanie i zachować bezpieczeństwo.
• Sposób poruszania się po planszy (np. unikanie zasłaniania projektora).
• Sposób przemieszczania się poza planszą (kierunki i zasady opuszczania planszy po zakończeniu zadania, kierunek kolejki, unikanie przebiegania przez planszę podczas aktywności innych uczestników).
• Zasady pracy z pisakami (sposób użycia, ochrona przed uszkodzeniem, sposób przekazywania kolejnej osobie).
• Ogólne zasady porządkowe (współpraca w grupie, szacunek, zasady fair play, wzajemna pomoc).

 

Podsumowanie

Podłoga SmartFloor to niezwykle inspirujące i aktywizujące narzędzie, które wspiera rozwój uczniów w wielu obszarach, takich jak słownictwo, komunikacja i współpraca. Jej zastosowanie na lekcjach języka angielskiego wprowadza elementy zabawy i ruchu, co znacząco zwiększa zaangażowanie uczniów. Dla nauczyciela praca z tym rozwiązaniem może być wymagająca, zwłaszcza na początkowym etapie, obejmującym szczegółowe planowanie zajęć oraz dostosowanie metod pracy do licznej grupy. Jednak dzięki starannemu przygotowaniu i uwzględnieniu wniosków z refleksji zajęcia mogą być prowadzone w sposób skuteczny i satysfakcjonujący. Warto rozmawiać z uczniami i dzielić się spostrzeżeniami z innymi nauczycielami, co pozwala krytycznie spojrzeć na swoje działania.

Ważnym elementem pracy z podłogą jest odpowiednia organizacja przestrzeni w Sali lekcyjnej. Należy zadbać o zapewnienie bezpiecznej i funkcjonalnej strefy do pracy z podłogą, a także wyznaczyć miejsca do innych aktywności lub odpoczynku dla uczniów oczekujących na swoją kolej. Dzięki takiej organizacji możliwe jest utrzymanie porządku, co pozwala na płynne przeprowadzenie zajęć.

Choć liczba aplikacji i zadań w pakietach jest określona, ich rzeczywista ilość zależy w dużej mierze od kreatywności nauczyciela. Podłoga interaktywna daje możliwość tworzenia dodatkowych pomocy dydaktycznych, które mogą wzbogacić i dostosować niektóre zadania do potrzeb programowych czy możliwości uczniów.

Jedynym ograniczeniem pozostaje zakres słownictwa dostępnego w pakiecie przeznaczonym do języka angielskiego – możliwość edytowania treści w zadaniach byłaby cennym udogodnieniem, pozwalającym na jeszcze większą elastyczność w dostosowywaniu materiałów do programu nauczania.

Testowanie podłogi SmartFloor uważam za wartościowe doświadczenie. Choć korzystam z tego narzędzia od wielu miesięcy, jestem zmotywowana do poszukiwania nowych inspiracji i rozwiązań, które wzbogacą moją dalszą pracę.

 

 

Autor artykułu:

Natalia Gaszczyk
Szkoła Podstawowa im. Karola Miarki
w Pielgrzymowicach 10